Największa przyklasztorna garbarnia wyjaśnia zagadkę „toru do kręgli” w Fountains Abbey
26 października 2021, 08:09Na terenie dawnego cysterskiego opactwa Fountains Abbey znaleziono olbrzymią garbarnię. Był to największy zakład tego typu w klasztorach na Wyspach Brytyjskich, a jego rozmiary wskazują na prowadzenie tutaj działalności na skalę przemysłową. W proces garbowania skór musiały być tutaj zaangażowane setki osób.
Polscy archeolodzy badają w Serbii kurhan stepowych koczowników
21 lutego 2022, 09:19Stosowanie ochry i ponadprzeciętny wzrost zmarłych wskazują, że pochowani byli przybyszami, mówi doktor Piotr Włodarczak, profesor Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Uczony wraz z zespołem bada kurhany, jakie na terenie dzisiejszej Serbii budowali przybysze ze stepów współczesnej Ukrainy i Rosji. To właśnie oni przynieśli na zachód Europy zwyczaj stosowania ochry przy pochówkach i chowania pojedynczych osób w dużych kopcach.
Dopiero od niecałych 100 lat wiemy, że istnieją inne galaktyki niż Droga Mleczna
30 grudnia 2022, 12:33Równo 98 lat temu, 30 grudnia 1924 roku ludzkość dowiedziała się, że Droga Mleczna nie jest jedyną galaktyką we wszechświecie. Edwin Hubble ogłosił, że mgławica spiralna Andromeda jest w rzeczywistości galaktyką. Jeszcze 100 lat temu uważano, że Droga Mleczna liczy zaledwie kilka tysięcy lat świetlnych średnicy. Większość uważała, że stanowi ona cały wszechświat.
USA sfinansują tylko jeden, a nie dwa gigantyczne naziemne teleskopy?
1 marca 2024, 15:50Amerykańscy astronomowie od lat liczą na powstanie dwóch wielkich teleskopów – Giant Magellan Telescope w Chile i Thirty Meter Telescope na Hawajach. Budowa pierwszego się rozpoczęła, na potrzeby drugiego produkowane są podzespoły, a rozpoczęcie prac budowlanych opóźnia się w związku z wątpliwościami dotyczącymi wznoszenia teleskopu na świętym szczycie Maunakea. Oba teleskopy finansowane są przez międzynarodowe grupy sponsorów, jednak żaden nie zebrał całości potrzebnych funduszy. Dlatego też liczono, że brakujące kwoty dołoży amerykańska Narodowa Fundacja Nauki (NSF).
Jak załatać magnetyczną butelkę? Rozwiązano problem, który od 70 lat trapił fuzję jądrową
6 maja 2025, 11:06Fuzja jądrowa to obietnica czystego, bezpiecznego i praktycznie nieskończonego źródła energii. Badania nad nią trwają od dziesięcioleci i nic nie wskazuje na to, byśmy w najbliższym czasie mogli zastosować ją w praktyce. Naukowcy dokonują powolnych, mniejszych lub większych, kroków na przód w kierunku jej opanowania. Uczeni z University of Texas, Los Alamos National Laboratory i Type One Energy Group rozwiązali właśnie poważny problem, który od 70 lat nękał jeden z rodzajów reaktorów fuzyjnych – stellaratory – spowalniając prace nad nimi. Jego rozwiązanie przyda się również w udoskonaleniu tokamaków, innego – znacznie bardziej popularnego – projektu reaktora fuzyjnego.
Naukowcy badają psychodeliczną psylocybinę
16 lipca 2006, 15:17Gdy w latach 50. ubiegłego wieku naukowcy prowadzili badania nad środkami psychodelicznymi: psylocybiną pochodzącą z grzybów, meskaliną z kaktusa i syntetycznym dietyloamidem kwasu lizergowego, czyli LSD, otrzymali pewne obiecujące wyniki. Później jednak, w latach 60., powszechne używanie substancji psychoaktywnych doprowadziło do ich zakazania i spowodowało, że badania nad nimi stały się niemile widziane.
Trzeba rzucać, a nie ograniczać
28 listopada 2006, 11:06Palacze, którzy chcą zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu chorób związanych z nikotynizmem, muszą całkowicie zerwać z nałogiem, a nie ograniczać (nawet o połowę) liczbę wypalanych papierosów.
Lód gorętszy od wrzątku
16 marca 2007, 12:34Naukowcy z Sandia National Laboratories posłużyli się swoją maszyną Z (akceleratorem symulującym wybuchy jądrowe), by w ciągu nanosekund otrzymać z wody lód i to w dodatku gorętszy od gotującej się wody. Aparatura badaczy generuje temperatury wyższe od panujących na Słońcu. Dzięki niej zbadano różne stany skupienia wody, a jest podobno dużo więcej niż dobrze nam znane ciało stałe, ciecz i gaz.
Mózg niemowlęcia także nie śpi w całości
18 września 2007, 09:18Niedawne badania mózgu dorosłych ujawniły 10 obszarów, które pozostają aktywne (czuwają) podczas snu. Zastanawiano się, czy podobne zjawisko można zaobserwować w mózgu odpoczywających niemowląt.
Zderzymy się z chmurą gazów
14 stycznia 2008, 12:06W kierunku Drogi Mlecznej podąża gigantyczna chmura gazu. Jej masa może być nawet milion razy większa od masy Słońca. Chmura składa się przede wszystkim z wodoru, jej długość jest szacowana na 11 000 lat świetlnych, a szerokość na 2500 lat.
